احتمالاً کلمهی بواسیر، بسیار به گوشتان خورده است. این کلمه بسیاری از افراد را به یاد مشکلات جسمی پدربزرگها و مادربزرگهایشان در سنین پیری میاندازد، اما بر خلاف تصور عموم این بیماری از سنین جوانی شروع میشود. این اختلال خاموش ممکن است بدون بروز نشانههای واضحی در بدن فرد به وجود آید و حتی در صورت ظهور علایم نیز به دلیل جوانی و بیتوجهی فرد به آنها، سالها از نظر فرد مخفی بماند.
در واقع دیوارههای درونی چهار سانتیمتر انتهایی رودهی بزرگ به دلیل داشتن خاصیت ارتجاعی و عملکرد دریچهای آن از عروقی بالشتکی با دیوارههای حساس تشکیل شده است که بواسیر نام دارند. در صورتیکه توانایی این عروق برای گردش خون و بازگشت آن به قلب کم شود یا از طرفی به علت فشار مضاعف وارده بر ناحیهی مقعد از توان عضلانی این ناحیه برای کمکرسانی به سیستم گردش خون ناحیهی مقعدی کاسته گردد، شاهد به وجود آمدن بیماری بواسیر خواهیم بود.
بیماری بواسیر با نام علمی هموروئید به صورت تورم و التهاب مویرگهای موجود در خروجی دستگاه گوارش یعنی مقعد بروز میکند. مویرگهای بخش انتهایی دستگاه گوارش که موظف به مراقبت از کانال مقعد هستند، در هنگام دفع مدفوع خشک دچار کشش و ملتهب خواهند شد. کشیدگی دیوارهی سیاهرگها با کاهش توان انقباضی مانع پمپاژ خون به سمت نواحی بالاتر و بازگشت آن به قلب میشوند. تجمع خون درون رگها منجر به ظاهر واریسی و تحریکپذیر آنها میگردد به صورتیکه با کوچکترین خراشی خونریزی میکنند.
یبوستهای مزمن به صورت دفع ناکامل مدفوع و چند روز در میان با ایجاد فشار در عضلات دریچهای ناحیهی مقعد باعث اختلال در حرکت یاریدهنده ماهیچههای صاف راست رودهی این ناحیه به عروق آن شده و بدین گونه زمینه را برای ابتلا به هموروئید فرآهم میکنند. بسته به میزان فشار وارد شده حین عمل دفع و تعداد دفعات تجربهی یبوستهای سنگین و آزاردهنده، آسیب وارده به عروق ناحیهی مقعد شدت مییابد. با هر بار تکرار شدن اجابت مزاجهای طولانی و سخت، اختلال در عملکرد دریچه انتهایی روده و آسیب عروقی بیشتر و بیماری در فرد پیشرفتهتر خواهد شد. در نهایت فرد زمانی متوجه جراحت کانال مقعد خود خواهد شد که نشانههایی چون درد و خونریزی ظاهر شود.
بیماری هموروئید میتواند با علایم و نشانههای متفاوتی در هر فرد بروز کند. توجه به موقع به نشانهها و پیگیری فوری آنها بهترین راهکار درمانی این بیماری است. به دلیل آسیب دیدن ناحیهی مقعدی در این بیماری دور از ذهن نیست که در 99 درصد موارد کسی جز خود فرد متوجه آن نخواهد شد. اگرچه نمیتوان این توقع را از کودکان یا افراد عقبمانده داشت ولی در آنان نیز والدین یا اطرافیانی هشیار میتوانند در آگاهی به موقع از آن مفید باشند.
منبع: بواسیر