کیست پیلونیدال یا کیست مویی از وجود یک کیسه کوچک پوستی حاوی مو در قسمت پایین کمر، در فاصله بین دو باسن و کمی بالاتر از مقعد ایجاد می شود.
در گفت و گو با متخصص داخلی بیوطب بخوانید:
این حفره که ممکن است اندازه ای به قطر یک الی چند سانتیمتر داشته باشد، گاهی چیزی بیش از یک فرورفتگی حاوی چند موی پیچیده نیست و توسط چند سوراخ ریز به سطح پوست راه دارد.
کیست مویی
این کیست مستعد ابتلا به عفونت است.
کیست مویی در مردان شایعتر است.
عفونت کیست معمولاً در اوایل بزرگسالی آغاز میشود.
این مشکل گاهی بدون علامت است و فقط در معاینه، سوراخ های ریز پوستی در فاصله بین دو باسن دیده می شود.
گاهی نیز ترشحات چرکی یا خونابه از سوراخ های مذکور خارج می گردد.
اگر مجرای این سوراخ ها بسته شود، ترشحات چرکی داخل حفره تجمع پیدا می کنند و باعث ایجاد آبسه می شوند که با درد شدید همراه است.
علت کیست مویی
این بیماری بیشتر در افراد پر مو دیده می شود و بیشتر شامل حال کسانی است که شغل های نشسته دارند، به همین علت به آن بیماری رانندگان هم گفته می شود.
بعضی علت آن را فرورفتن موهای این ناحیه به داخل پوست می دانند.
بیشتر بیماران هنگامی مراجعه می کنند که مو وارد بدن شده و یک عفونت موضعی ایجاد کند.
بعد از آن به مرور زمان به صورت یک آبسه در آید و موجب درد و توده پشت (بالای شکاف باسن ) می گردد.
علایم شایع کیست مویی
در صورت عفونت نکردن کیست، علامتی وجود ندارد.
با ایجاد عفونت، علایم زیر بروز میکنند:
ورم، درد، قرمزی و احساس درد با لمس
تب و لرز
ترشح چرک
درد موقع نشستن
* اگر هنگام نشستن احساس ناراحتی میکنید، یک بالش مخصوص در محل نشستن خود قرار دهید.
درمان کیست عفونی شده معمولا شامل برش آبسه و تخلیه چرک از آن و گاهی جراحی به منظور برداشتن کل ناحیه عفونی میباشد
عوامل افزایش دهنده خطر تعریق زیاد بدن
پوشیدن لباس تنگ
پیشگیری از کیست مویی
لیزر موهای زاید برای پیشگیری از ایجاد بیماری و پیشگیری از عود پس از جراحی موثر است.
حمام کردن یا دوش گرفتن روزانه برای تمیز نگهداشتن ناحیه کیست
پوشیدن لباس سبک و گشاد
جلوگیری از چاقی
درمان کیست مویی
عفونت کیست، با مصرف آنتیبیوتیک و جراحی قابل درمان است.
در صورت عفونت کیست، از حمام آب گرم برای تخفیف درد استفاده کنید.
در یک لگن آب گرم به مدت 10 تا 15 دقیقه بنشینید و این کار را هر چند بار که لازم است تکرار کنید.
درمان کیست عفونی شده معمولا شامل برش آبسه و تخلیه چرک از آن و گاهی جراحی به منظور برداشتن کل ناحیه عفونی میباشد.
التیام زخم جراحی ممکن است چند ماه به طول انجامد، زیرا زخم باید از عمق ترمیم شود.
یک تکه گاز استریل باید برروی زخم قرار داد تا هم امکان هواخوردن زخم وجود داشته باید و هم از ساییده شدن لباسها به زخم جلوگیری شود.
بهترین درمان آن است که بیمار سریع تر مورد عمل جراحی قرار گیرد، چون هر چه زمان بگذرد وسعت کیست مویی بیشتر شده و سوراخ های جدیدی روی پوست ظاهر می شوند.
در مواردی که فرد دچار آبسه (تجمع چرک در محل) شده باشد، با روش بی حسی موضعی و ایجاد برش در محل آبسه، تخلیه چرک صورت می گیرد و با شستشوی منظم، علائم التهابی آبسه مرتفع خواهد شد و پس از رفع التهاب، عمل جراحی اصلی که همان خارج کردن کیست است انجام می گیرد.
در مواردی که کیست عفونت نکرده است، یا ترشحات از مجرای کیست وجود دارد، ولی عفونت یا التهاب دیده نمی شود، از همان ابتدا عمل جراحی برای خارج کردن تمام کیست انجام می گیرد.
انواع روش های جراحی کیست مویی
1- جراحی به روش باز: در این روش، کیست حاوی مو پس از انجام بیهوشی عمومی و یا بی حسی از کمر خارج می شود و محل عمل بخیه نمی شود.
در نتیجه حفره ای به جا خواهد ماند که تدریجا از کف پر خواهد شد.
اندازه این حفره به اندازه کیست بستگی دارد و به زبان ساده ممکن است به اندازه یک گردو و حتی یک پرتقال باشد.
از محل عمل تا حدود یک هفته ترشحاتی خارج می شود و پس از آن تدریجا ترشحات کم می شود و پس از حدود دو تا سه ماه، به طور کامل توسط بافت های اطراف پر خواهد شد.
2- جراحی به روش بسته : در این روش، کیست حاوی مو پس از انجام بیهوشی عمومی و یا بی حسی از کمر خارج می شود و محل عمل بخیه زده می شود و حدود ده روز بعد، بخیه ها کشیده می شوند.
مراقبت های پس از عمل کیست مویی
1- در روش جراحی باز پس از اتمام عمل جراحی، محل زخم با پانسمان فشرده پر می شود و بسته به نظر پزشک پس از یک الی دو روز پانسمان خارج خواهد شد.
در این زمان حفره ای تو خالی وجود خواهد داشت که علیرغم ظاهر ترسناکی که دارد فاقد خطر جدی است.
لازم است که روزانه دو تا سه مرتبه در لگن آب گرم که حاوی چند قطره بتادین است، نشست، طوری که زخم داخل آب ولرم غوطه ور شود و آب به آن نفوذ کند و ترشحات آن را تمیز کند. سپس موضع خشک می شود و با گاز مرطوب روی آن پوشانده می شود.
بافت طبیعی که تدریجا در این مکان تشکیل می شود رنگ قرمز یا صورتی دارد.
گاهی نیز بافت زرد رنگی ایجاد می شود که لازم است با کشیدن گاز مرطوب به روی آن، تمیز گردد.
در صورتی که این کار باعث درد شدید شود، می توان قبل از آن چند قطره محلول بی حس کننده مثل لیدوکائین داخل زخم ریخت و پس از چند دقیقه کار تمیز کردن را شروع نمود.
مصرف داروی مسکن در موارد درد شدید توصیه می شود.
بسته به صلاحدید پزشک، گاهی از پمادهایی که رشد بافت را تسریع می کنند، یا پمادهایی که بافت های غیر مفید را حل می کنند استفاده می شود.
حجم ترشحات پس از یک هفته کاهش پیدا می کند و فرد پس از یک هفته می تواند فعالیت های خود را شروع کند.
2- در روش جراحی بسته، به طور معمول پانسمان اولیه به مدت سه الی پنج روز در محل حفظ می شود و در صورت تداوم ترشحات، تعویض پانسمان توصیه می شود.
بسته به نظر پزشک گاهی پماد چرک خشک کن موضعی یا داروی چرک خشک کن خوراکی تجویز می شود.
بسته به نظر پزشک، گاهی در محل زخم درن گذاشته می شود.
درن لوله ای است که ترشحات را از محل زخم خارج می کند
معمولا بخیه ها پس از یک الی دو هفته خارج می شوند و پس از حدود یک هفته فعالیت های خود را می توانید آغاز کنید.
اصولاً براى برطرف کردن علایم هموروئید با توجه به نوع و تشخیص پزشک متخصص در این رشته چندین روش درمانى وجود دارد.
1- درمان طبى: که معمولاً براى هموروئیدهاى خفیف درجه اول و یا دوم توصیه مى شود که عبارت است از کنترل یبوست به وسیله مصرف رژیم غذایى پر فیبر مثل میوه جات و سبزیجات، کاهو، آلو، انجیر، نان سبوس دار، اصلاح عادت اجابت مزاج، استفاده از پمادهاى ضد هموروئید و استفاده از ملین ها و لگن آب گرم.
2- درمان هاى سرپایى : امروزه پزشکان و بیماران درجستجوى راه هاى ساده، موثر و بدون عارضه و یا با کمترین عارضه هستند. از آنجا که روش هاى جراحى معمول با بسترى شدن بیمار، نیاز به بیهوشى، درد پس از عمل، احتمال خونریزى، ترشح، عفونت و از کارافتادگى همراه بوده و نیاز به مراقبت هاى طولانى مدت دارند، لذا تلاش هاى زیادى براى مهار بیمارى هموروئید به روش هاى متعدد سرپایى از قبیل کوتر کردن، منجمد کردن، رابر بند لیگاتور و سایر روش ها بوده است. ولیکن هیچکدام درمان قطعى براى تمام هموروئیدها نبوده و اکثر این روش ها محدودیت هایى دارند. از جمله شایع ترین این روش ها تا کنون روش بستن هموروئید با حلقه لاستیکى است.
• بستن با حلقه لاستیکى ( رابر بند):
یکى از روش هاى جدید و شایعى که طرفداران زیادى دارد بستن هموروئید با حلقه لاستیکى (رابر بند) است. این روش در مورد هموروئیدهاى درجه دوم و سوم مناسب بوده و به صورت سرپایى بدون استفاده از بى حسى و بیهوشى در مطب قابل انجام است. محدودیت هاى آن در مورد هموروئیدهاى خارجى و یا مخلوط است.
در این روش با کمک یک وسیله یک بارمصرف حلقه لاستیکى را روى قاعده هموروئید قرار داده تا به تدریج هموروئید سیاه شده و بیفتد. این روش در ایران و در بسیارى از مطب ها و درمانگاه هاى تخصصى کولورکتال انجام مى شود. مزیت این روش به سایر روش ها هزینه کم و نداشتن خطر ابتلا به بیمارى هاى عفونى است.
• روش بستن شریان هموروئید با استفاده از داپلر (DG-HAL ) :
در این روش نوین درمان، با پاکه (بالشتک) هموروئید برخورد غیرمستقیم مى شود. یعنى عروق اصلى تغذیه کننده هموروئید مسدود مى شود که نهایتاً منجر به کاهش و یا قطع جریان خون به بالشتک هموروئیدى شده و تورم آن از بین رفته، هموروئید چروکیده شده و در نتیجه علائم نیز از بین مى رود.
طبق گزارشات متعدد این روش بر انواع هموروئیدها نتایج خوبى داشته است.
این روش براى اولین بار در سال 1995 ابداع و از آن زمان در مراکز معتبر متعدد جهان به طور موفقیت آمیزى به کار رفته و امروزه استفاده از این روش تحول اساسى در درمان آسان و بدون عارضه و بدون بیهوشى هموروئید به وجود آورده و مورد استقبال جراحان قرار گرفته است. از مزایاى آن به کوتاه بودن زمان عمل، عدم نیاز به بیهوشى کامل در حین عمل، نداشتن درد و خونریزى و درصد موفقیت بالا مى توان اشاره کرد. خوشبختانه این روش در ایران نیز قابل انجام است.
• درمان به روش لیزر :
یکى دیگر از روش هاى جدید براى معالجه هموروئید استفاده از لیزر است که در نهایت برش و برداشتن بافت هموروئیدى است که با امواج لیزر صورت مى گیرد که روشى گران است و مزیت چندانى نسبت به جراحى ندارد. به طور کلى امروزه گرایش به اعمال جراحى سرپایى بخصوص رابربندینگ و روش DG - HAL رو به افزایش است و استقبال جراحان از این روش رو به فزونى است، که هر دو روش مذکور در سال هاى اخیر در ایران معرفى گشته و در حال حاضر انجام مى گردد.
هیچ کس، به غیر از یک متخصص روده و مقعد، دوست ندارد در مورد بواسیر صحبت کند. اطلاعات کمی در مورد این بیماری در میان عموم وجود دارد، و از طریق رسانه های گروهی نیز اطلاعات کمی ارائه می شود، از اینرو افراد معمولاً تصور می کنند که این بیماری جزء بیماری های نادر است. درصورتی که برخلاف این تصور، افراد بسیار زیادی به آن مبتلا می شود. برطبق تحقیقاتی که در سال 1991 بر این بیماری انجام گرفت، مشخص شد که حدود 100 میلیون امریکایی به آن مبتلا هستند.
مبتلایان بسیاری، احتمالاً از روی خجالت، به دنبال درمان آن برنمی آیند. برای این دسته از افراد، عمل دفع و نشستن بر سطوح سفت و سخت، بسیار دردناک و عذاب آور خواهد بود.
اما برای مبتلایان و همچنین آن دسته از افراد که به این بیماری مبتلا نیستند خبر خوبی داریم: راه های بسیاری برای پیشگیری و درمان این بیماری وجود دارد.
روشهای غیر جراحی برای درمان این بیماری موفقیت چشمگیری نداشته اند. خارج کردن موهای داخلسینوس از طریق سوراخها و تراشیدن مستمر موهای اطراف، و یا تزریق فنل بداخل سینوس اگر چه ممکناست،گاهی موثر باشند ولی احتمال عود در این نوع درمانها بسیار زیاد است.در حال حاضر جراحیموثرترین روش درمان سینوس پایلونیدال می باشد. اما روشهای متفاوتی برای جراحی این بیماری وجوددارد.
بواسیر یا همورئید زمانی بروز میکند که سیاهرگها در راست روده یا کانال مقعد گشاد شده و متورم میشوند و باعث بروز ناراحتی و درد در افراد مبتلا هستند. بواسیر ممکن در مجرای مقعدی با عنوان بواسیر داخلی یا در مدخل مقعد تحت عنوان بواسیر خارجی بروز کند. در برخی موارد ممکن است فردی چندین وقت به بواسیر مبتلا بوده باشد اما فقط در صورت خونریزی به وجود این مشکل در خود پی ببرد و تا پیش از خونریزی وجود آن مشخص نباشد. بیشتر افرادی که با این مشکل مواجه میشوند شامل زنان باردار افراد مبتلا به یبوست و کسانی هستند که به مدت طولانی مینشینند. افرادی که به دلیل ابتلا به یبوست مدت طولانی دستشویی مینشینند و یا در صورت ابتلا به اسهال به خود فشار زیادی میآورند به بواسیر مبتلا میشوند. بواسیر میتواند ایجاد ناراحتی و حتی درد کند، اما پزشک میتواند به شما کمک کند که بهبود پیدا کنید.
2/5 سانتیمتر انتهایی کولون یا روده بزرگ، کانال مقعدی نامیده میشود. کانال مقعدی با مجموعهای از سیاهرگهای کوچک که زیر پوست قرار گرفتهاند، پوشیده شده است. فعالیتهای معینی، از قبیل فشار آوردن به هنگام اجابت مزاج برای خارج کردن مدفوع بویژه در مواقع بروز یبوست یا نشستن طولانی مدت، ممکن است باعث بزرگی این سیاهرگها شود. سیاهرگهای بزرگ شده، لایههای متورم بافتی را درست میکند که این حالت را بواسیر میگویند. لازم به ذکر است که سخت شدن مدفوع بواسیر را بیشتر تحریک میکند. همانطور که گفته شد بواسیر دو نوع مختلف دارد که در زیر توضیح مختصری درباره آنها ارائه شده است:
یک) همورویید(بواسیر) چیست؟ بواسیر رگهای گشادشده ( واریسی) در مقعد است. بواسیر ممکن در مجرای مقعدی (بواسیر داخلی) یا در مدخل مقعد (بواسیر خارجی) باشد. بواسیر ممکن است سالها وجود داشته باشد اما فقط بعد ازوقوع خونریزی متوجه آن بشوید
دو) علامت های بواسیر چیست؟ خونریزی، به دنبال اجابت مزاج، خون قرمز روشن به مقدار کم و به مدتکوتاهی چکه می کند.درد، خارش یا ترشح مخاطی پس از اجابت مزاجوجود یک برجستگی در مقعداحساس این که پس از اجابت مزاج، روده بهطور کامل تخلیه نشده باشد (این حالت تنها در مورد بواسیر بزرگ دیده میشود).